Czy w wypadku upadłości konsumenckiej jednego z małżonków cały majątek wspólny wchodzi do masy upadłości?
Polscy dłużnicy coraz częściej wykorzystują szansę, jaką daje im tzw. upadłość konsumencka. Do polskich sądów rocznie trafia ponad pięć tysięcy wniosków o ogłoszenie takiej upadłości. W przypadku, kiedy dłużnik pozostaje w związku małżeńskim, upadłość wpływa także na sytuację prawną współmałżonka.
Obligatoryjnym skutkiem ogłoszenia upadłości jest powstanie przymusowej rozdzielności majątkowej między małżonkami (art. 53 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Z punktu widzenia interesów majątkowych współmałżonka kwestią zasadniczą jest określenie które przedmioty majątkowe posiadane przez małżonków wchodzą w skład masy upadłości. Jeżeli upadłość dotyczy dłużnika będącego przedsiębiorcą to zgodnie z art. 124 ust. 1 Prawa upadłościowego do masy upadłości wchodzi cały majątek wspólny małżonków. Nie jest jednak jasne czy reguła ta dotyczy również upadłości konsumenckiej. W praktyce chodzi o ustalenie czy składnik majątku wspólnego małżonków (np. wspólna nieruchomość) w całości może być sprzedany w ramach likwidacji majątku upadłego małżonka czy do masy upadłości wchodzi jedynie udział w tym składniku przysługujący upadłemu. Z danych statystycznych wynika, że praktyka sądów w tym zakresie nie jest jednolita. W ponad 2/3 przypadków sądy jako składnik masy upadłości kwalifikują udział upadłego małżonka w majątku wspólnym. Jednak część sądów zalicza do masy upadłości cały majątek objęty wspólnością małżeńską.
W celu ustalenia jednolitej praktyki przedstawione zagadnienie prawne rozstrzygnąć ma Sąd Najwyższy w poszerzonym składzie w sprawie o sygnaturze III CZP 59/18.
